Với đặc tính của loài, Gà là loài ngủ sớm và thức dậy sớm. Gà trống báo sáng theo quy luật và rất chuẩn xác, “dĩ kê vi hậu” người xưa dùng gà để đo lường thời gian (gà gáy vào ban đêm thường bắt đầu vào khoảng 11 – 12h đêm và cách nhau khoảng 2 tiếng đồng hồ sẽ gáy một lần, từ đó người ta căn theo số lần gà gáy để tính thời gian). Người xưa cũng quan niệm tiếng gà trống gáy sáng còn giúp xua đuổi những linh hồn xấu bằng việc báo hiệu bình minh đang lên.
Trong một số sách cổ còn viết lại rằng gà trống có ngũ đức: văn – võ – dũng – nhân – tín, điều này được giải thích trong Hõa Kinh rằng:
-Đầu đội mũ (mào gà trống) là Văn, chiếc mào gà dựng đứng cao thẳng thể hiện chí khí. Trong tiếng hán mào gà đọc là quan đồng âm với quan lại nên còn được cho là có tác dụng chiêu tài, công thành danh toại.
- bước đi nhanh là Võ: Gà trống thường đi đầu đàn và dẫn theo cả đàn gà, dáng gà đi mạnh mẽ nhanh nhẹn.
- Gặp địch dám chiến đấu là Dũng: bằng việc linh hoạt di chuyển và những cú mổ chuẩn xác, gà trống có thể chiến thắng được những loài như Rắn để bảo vệ đàn của mình.
- Có miếng ăn biết gọi đàn là Nhân: khi gặp nơi có thức ăn gà thường kêu lên để cả đàn cùng ra ăn chung với nhau.
- Luôn căn gác ban đêm là Tín: gà ngủ sớm và thức đêm, tiếng gà gáy báo hiệu thời gian cho mọi người. Gà gáy sáng gắn liền với bình minh, xua tan bóng tối cũng như canh gác khỏi những kẻ hiểm độc chuyên lợi dụng những góc tối để tấn công và hãm hại người khác.
- Gà trống gáy vào buổi sáng và vui mừng đón ngày mới mang hàm nghĩa báo hiệu bình minh và xua tan đi những thế lực đen tối.
- Tượng gà trống phong thuỷ được nhiều người lựa chọn để đặt trong nhà nhằm hoá giải sát khí, mang lại hạnh phúc, may mắn và tài lộc cho gia chủ.